Ook in 2026 blijft het ministerie van Justitie en Veiligheid zich inzetten voor een veilige en weerbare samenleving. Mensen moeten kunnen rekenen op een overheid die hen beschermt tegen onrecht en onveiligheid. Er wordt daarom structureel geïnvesteerd in Nederland veilig en rechtvaardig houden. Daarnaast investeert het ministerie van Justitie en Veiligheid extra in de veiligheid en weerbaarheid van de samenleving, het terugdringen van het capaciteitstekort binnen het (jeugd)strafrecht en de toegang tot het recht.
Onze nationale veiligheid staat onder druk, waarschuwt het ministerie van Justitie en Veiligheid. Dreigingen zijn urgenter en complexer dan ooit. Vanwege de ontwikkelingen in binnen- en buitenland en militaire dreigingen tegen de nationale veiligheid, is er vanaf 2027 voor weerbaarheid een bedrag beschikbaar oplopend naar 70 miljoen euro structureel vanaf 2030. Het kabinet wil dat de weerbaarheid van overheden, bedrijven en burgers omhoog gaat, zodat onze samenleving ook bij uitzonderlijke situaties kan blijven functioneren. Voor 2026 is er aanvullend al 25 miljoen euro vrijgemaakt omdat weerbaarheid niet wacht tot 2027. Hierbij komt de focus op regionale en lokale weerbaarheid en wordt er eerst gekeken naar de noodsteunpunten en de publiekscampagne Denk Vooruit.
Om de veiligheid in het openbaar vervoer te verbeteren, voor zowel reizigers als personeel, wordt er 12 miljoen euro uitgetrokken om NS-medewerkers van bodycams te voorzien. Ook is er 20 miljoen euro beschikbaar om stations veiliger te maken.
Huisvesting gevangeniswezen
Zonder maatregelen nemen de bestaande tekorten in het gevangeniswezen toe. Daarom is er voor de huisvestingsproblematiek bij de Dienst Justitiële inrichten (DJI) vanaf 2028 een bedrag van 35 miljoen euro vrijgemaakt. Vanaf 2031 wordt dit structureel 50 miljoen euro. Dit is onder andere bestemd voor de opening van de Justitiële Jeugdinrichting (JJI) in Harreveld (Oost Gelre). De verwachting is dat deze inrichting in 2027 gefaseerd in gebruik genomen kan worden. In totaal zullen er 70 plaatsen beschikbaar komen. Jongeren die nu door capaciteitstekorten noodgedwongen in een reguliere gevangenis zitten, kunnen straks terecht in een JJI. Op deze manier komen er ook weer cellen vrij voor andere veroordeelden.
Investeren in sociale advocatuur en rechtspraak
Iedereen die in de knel dreigt te komen door een juridisch probleem, heeft recht op rechtsbijstand. Ook als zij dit niet kunnen betalen of de weg naar de rechter minder goed weten te vinden. Voor deze mensen zijn sociaal advocaten een belangrijke toegang tot het recht. Deze beroepsgroep staat onder druk door vergrijzing en uitstroom. Daarom wordt vanaf 2027 structureel 30 miljoen euro extra geïnvesteerd om de sociale advocatuur te versterken. Al in 2026 wordt 15 miljoen euro ingezet om puntenaantallen aan te passen die sociaal advocaten voor zaken krijgen. Ook de toeslagen en het basistarief per punt worden verhoogd, evenals de reiskostenvergoeding voor mediators. Naast investeringen in de sociale advocatuur wordt 50 miljoen euro extra geïnvesteerd in de rechtspraak. Dit geld gaat onder andere naar familie- en jeugdrecht: meer zittingstijd voor familie- en jeugdzaken, het standaard horen van kinderen vanaf 8 jaar, de inzet van pedagogisch medewerkers en het onderbrengen van opeenvolgende zaken van een gezin bij dezelfde jeugdrechter.
