Veel Nederlanders vermoeden dat er criminele activiteiten plaatsvinden in hun buurt, maar slechts een klein deel maakt hiervan melding. Uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 deelnemers blijkt dat 35 procent denkt dat minstens één buurtgenoot betrokken is bij criminele praktijken. In de grote steden loopt dit percentage zelfs op tot 48 procent.
Criminaliteit in woonwijken is soms overduidelijk, zoals bij schietpartijen of explosies, maar kan zich ook sluipend manifesteren. Panelleden geven aan verdachte situaties te signaleren, zoals restaurants zonder klanten (20 procent), ronselpraktijken (14 procent) of leegstaande panden waar ’s nachts licht brandt (5 procent). Daarnaast ziet een derde (34 procent) buurtgenoten rondrijden in luxe auto’s die niet lijken te passen bij hun financiële situatie.
Naast deze subtiele signalen ervaren veel Nederlanders ook ernstige incidenten in hun directe omgeving. Zo meldt 11 procent dat er de afgelopen twee jaar een explosie is geweest in hun buurt, terwijl 18 procent een schietpartij heeft meegemaakt. Daarnaast is bij 28 procent een drugslab of wietkwekerij ontdekt en had 8 procent te maken met een plofkraak op een geldautomaat. In steden liggen deze percentages nog hoger.
Angst en wantrouwen belemmeren meldingen
Ondanks deze waarnemingen onderneemt de meerderheid geen actie. Slechts 3 op de 10 respondenten zegt ooit een melding te hebben gemaakt, terwijl 6 op de 10 dit niet deed. De belangrijkste reden (37 procent) is het gebrek aan vertrouwen in instanties. Mensen vrezen dat hun melding niet serieus wordt genomen of dat er te weinig capaciteit is om actie te ondernemen.
Daarnaast speelt onzekerheid een rol: 27 procent wist niet zeker of hun waarneming verdacht genoeg was. Anderen wilden zich niet bemoeien (24 procent) of vreesden repercussies van criminelen (19 procent).
Overheid roept op tot alertheid
Het ministerie van Justitie en Veiligheid is een campagne gestart om burgers bewuster te maken van criminele signalen in hun omgeving. De politie benadrukt dat meldingen essentieel zijn in het bestrijden van ondermijning, ook al leidt niet elke melding direct tot actie. “We verzamelen vaak meerdere meldingen voordat we ingrijpen”, aldus een politiewoordvoerder.
Voor mensen die zich zorgen maken over hun veiligheid is anonieme melding mogelijk. “Hoe langer verdachte situaties onopgemerkt blijven, hoe groter de kans dat criminaliteit zich uitbreidt”, waarschuwt de politie. Het melden van verdachte activiteiten blijft daarom een cruciale stap in het terugdringen van criminaliteit in Nederlandse buurten.
